Wie last heeft van etalagebenen, krijgt pijn in één of beide benen tijdens het lopen. Dit kan een grote belemmering vormen in het dagelijks leven, wanneer lopen naar de supermarkt al een stap te ver is. In Nederland hebben ruim 350.000 mensen ouder dan 55 jaar last van etalagebenen ten gevolge van perifeer arterieel vaatlijden.
Wat is Claudicatio Intermittens?
Claudicatio Intermittens betekent letterlijk “mank lopen” en wordt in Nederland ook wel “etalagebenen” genoemd.
Waar komt de pijn in de benen vandaan?
De beenslagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de benen. In de loop der jaren kan slagaderverkalking optreden en vernauwingen of verstoppingen in de slagaders veroorzaken. Op de plaats van de vernauwing kan er minder bloed passeren. Bij inspanning van de beenspieren tijdens het (trap)lopen neemt de vraag naar zuurstofrijk bloed toe. Bij vernauwingen in de slagaders komt er te weinig bloed met zuurstof bij de spieren. Het zuurstoftekort veroorzaakt pijn in uw been. Met rust verdwijnt de pijn weer (bron: www.etalagebenen.nl).
Heb ik etalagebenen?
Mensen met etalagebenen hebben specifieke pijn in de benen tijdens het lopen. Dat kan zich uiten in:
- krampende pijn die optreedt na een bepaalde loopafstand
- de pijn zit meestal aan één kant, in de kuit
- in sommige gevallen zit de pijn meer in de bil of het bovenbeen
- de pijn verdwijnt weer bij stilstaan
- de pijn treedt sneller op bij bergop lopen
Zichtbare symptomen van etalagebenen
Naast pijn in de benen kunnen er andere symptomen optreden die vaak zichtbaar of voelbaar zijn, zoals:
- koude voet in het aangedane been
- verkleuring van de voet in het aangedane been
- vermindering van haargroei op voeten en tenen
- verdikking van de teennagels (kalknagels)
- langzamere groei van de nagels
- een verminderd gevoel in de benen
Loop ik risico op het krijgen van etalagebenen?
U loopt de meeste kans op het krijgen van etalagebenen als u roker bent of lange tijd heeft gerookt. Er zijn echter ook andere riscofactoren, dat kan zijn:
- diabetes
- overgewicht
- hoog cholesterol
- hoge bloeddruk
- erfelijke aanleg
Looptraining
Bij GoFysio kunt u looptraining volgen onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut. U leert tijdens de looptraining onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut hoe u moet trainen om uw loopafstand weer te vergroten. In de eerste weken van het behandeltraject krijgt u intensieve begeleiding tijdens de looptraining op een loopband. Dit gedurende 2-3x per week. Daarna voert u de looptraining steeds zelfstandiger uit, ook in uw thuissituatie. De sleutel tot succes is uw eigen trainingsdiscipline, die bepalend is voor de mate van verbetering.
Zo ervaart ook Andre van Assem (46), die begin 2015 de diagnose etalagebenen kreeg en door de huisarts fysiotherapie kreeg geadviseerd.
“Ik merkte tijdens het uitlaten van de honden dat ik steeds sneller pijn kreeg. Op gegeven moment kon ik amper nog 500 meter achter elkaar lopen. In maart 2015 startte ik met de gesuperviseerde looptraining. Het werd me al snel duidelijk dat ik vooral zelf aan de slag moet voor mijn gezondheid. Allereerst ben ik gestopt met roken. Bij GoFysio leerde ik op de loopband hoe ik mijn looptrainingen moest opbouwen en thuis ging ik hiermee dagelijks aan de slag. In april kon ik al een kilometer achtereen lopen, en inmiddels maak ik wandelingen van 10 kilometer zonder dat ik hoef te stoppen.”
Intake
Met een verwijzing kunt u een afspraak maken voor een intake. Tijdens deze intake worden uw beperkingen in kaart gebracht tijdens een gesprek en middels vragenlijsten. Ook worden leefstijlfactoren besproken die invloed hebben op uw aandoening. Verder wordt een test op de loopband afgenomen om uw maximale loopafstand te bepalen. Aan de hand van de intake wordt een persoonlijk behandeldoel opgesteld.
Behandeltraject
Door de gesuperviseerde looptraining leert u onder begeleiding om door de pijn heen te lopen. Verder werkt u samen met uw fysiotherapeut aan een betere looptechniek, zodat elke stap die u zet efficiënt is. Daarnaast is er aandacht voor leefstijlfactoren, zoals voldoende beweging, gezonde voeding en, indien van toepassing, stoppen met roken.
In de eerste drie maanden traint u twee tot drie keer per week onder begeleiding. Om een optimaal resultaat te behalen dient u bovendien dagelijks zelfstandig te trainen. Na drie maanden worden de contactmomenten afgebouwd en traint u steeds meer zelfstandig.
Het behandeltraject duurt in totaal een jaar, waarbij u in het begin intensieve begeleiding krijgt en in de loop van het traject steeds meer zelfstandig zult trainen. Naast looptraining is er ook aandacht voorleefstijlfactoren. Gedurende het behandeltraject zijn er regelmatig evaluatiemomenten.
De belangrijkste facetten van gesuperviseerde looptraining
Leren door de pijn heen te lopen
Door te blijven lopen wanneer de pijn optreedt, maakt het lichaam gebruik van de kleinere bloedvaten om toch zuurstofrijk bloed naar de spieren te transporteren. De pijn treedt daardoor later op.
Efficiënt lopen door verbeterde techniek
Een door pijn afwijkende manier van lopen kost meer energie dan een goed looppatroon. Met een verbeterde techniek leert u weer efficiënt met energie omgaan, waardoor u het lopen langer kunt volhouden.
Specifieke krachttraining
Door het trainen van spiergroepen die betrokken zijn bij het lopen, verbetert u de looptechniek en de afstand.
Begeleiding bij aanpassen leefstijlfactoren
Leefstijlfactoren (zoals stoppen met roken, voeding en voldoende beweging) zijn een belangrijk aandachtspunt tijdens de looptraining. Wat kunt u zelf doen om verdere vaatvernauwing te voorkomen? Uw fysiotherapeut adviseert hier eventueel bij en verwijst indien nodig door naar een stoppen-met-roken traject of een diëtist.
Nazorg
Na zes, negen en twaalf maanden vindt een tussenevaluatie plaats. Tijdens deze evaluatie worden de doelen met u besproken en wordt de loopafstand gemeten.
Waarom looptraining?
Uit onderzoek blijkt dat de maximale loopafstand door middel van gesuperviseerde looptraining met 50-200% toeneemt. Onlangs was er in het landelijk nieuws veel aandacht voor de voordelen van looptraining bij een fysiotherapeut ten opzichte van de ‘ouderwetse’ dotterbehandeling door de vaatchirurg. Deze vrij ingrijpende operatie blijkt vaak niet nodig te zijn. Patiënten met zogeheten etalagebenen moeten standaard drie maanden gespecialiseerde fysiotherapie krijgen. Dat is de beste zorg en het levert bovendien op jaarbasis aanzienlijke besparingen op. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Hugo Fokkenrood aan de Maastricht University (bron: www.nos.nl).
Kwaliteit
De looptraining wordt opgebouwd volgens de richtlijn van het KNGF. GoFysio is bovendien aangesloten bij het ClaudicatioNet, een landelijk netwerk dat kwaliteit en regelmatige bijscholing van aangesloten fysiotherapeuten garandeert.
Vergoeding
Sinds januari 2017 worden de eerste 37 behandelingen vergoed vanuit de basisverzekering. Indien u nog meer begeleiding nodig heeft, worden de resterende behandelingen vergoed uit uw aanvullende pakket.
Zorgverzekeraar CZ vergoedt deze behandeling alleen bij fysiotherapeuten die zijn aangesloten bij ClaudicatioNet.
